Gemeenten zien weinig mogelijkheden om de toenemende instroom van Wmo-cliënten te dempen. Lokale overheden die de instroom wilden stoppen, zijn vaak teruggefloten. Ze lijken zich er daarom bij te hebben neergelegd bij de hoge instroom van cliënten, schrijven onderzoekers van Significant Public in een nieuw rapport over het abonnementstarief van de Wmo.
Experimenten met maatregelen om de cliëntenstijging te dempen leverden in eerdere jaren vaak weinig op. Sommige gemeenten voerden een inkomenstoets in waarbij bijvoorbeeld huishoudens met een inkomen van meer dan 150 procent van de bijstandsnorm geen recht hadden op de voorziening hulp bij het huishouden. Maar nadat de rechter de maatregel schrapte, steeg het aantal indicaties snel weer.
Consulenten
Meerdere gemeenten lieten wel consulenten cliënten vragen of ze hun hulp niet buiten de Wmo om zouden kunnen financieren en dat de Wmo is bedoeld voor de meest kwetsbare doelgroep. Sommige gemeenten doen dit ook door middel van een algemene campagne.
Gemeenten kijken wel hoopvol naar het nieuwe kabinet om de eigen bijdrage voor hulp bij huishouden weer inkomensafhankelijk te maken. In het regeerakkoord uit 2021 wordt dit gesuggereerd en dit jaar liet staatssecretaris Maarten van Ooijen weten geen maatregelen te nemen tegen gemeenten die toch het inkomen willen meewegen voor de eigen bijdrage.
Effect abonnementstarief
Hoewel er allerlei ontwikkelingen en trends zijn, denken de onderzoekers dat het ‘zeer waarschijnlijk’ is dat het abonnementstarief een belangrijke oorzaak is van de flink gestegen uitgaven voor de Wmo. Vooral huishoudens met een inkomen van 30.000 euro tot 100.000 euro zijn meer gebruik gaan maken van Wmo-diensten en dit zijn ook de huishoudens die het meest financieel profiteren van het abonnementstarief. Procentueel is de toename het grootste bij huishoudens met een inkomen van 100.000 euro.
In totaal maakten 1,2 miljoen mensen gebruik van een Wmo-voorziening in 2021, een toename van 1,4 procent ten opzichte van een jaar eerder. Een afvlakking, concluderen de opstellers van het rapport. In eerdere jaren groeide het aantal cliënten met minstens 4,1 procent. Tussen 2018 en 2019 kwamen er zelfs 6,2 procent meer Wmo-cliënten bij.
411 miljoen extra
Volgens de onderzoekers zijn de gemeenten 411 miljoen euro extra kwijt door het abonnementstarief. Gemeenten zijn 301 miljoen euro extra kwijt door hulp bij het huishouden en nog eens 21 miljoen euro voor hulpmiddelen en diensten. Verder hebben gemeenten 89 miljoen minder inkomsten doordat ze geen eigen bijdrage ontvangen. Staatssecretaris Maarten van Ooijen schrijft in een Kamerbrief dat er vanaf 2025 110 miljoen euro meer beschikbaar is om de effecten van het abonnementstarief op te vangen.
Wat is: Sociaal domein
Bron: Zorgvisie
Wij zijn Zorg Assist Management en ondersteunen zorg- & welzijnsorganisaties bij:
aanbesteden, kwaliteit, IGJ rapporten, strategie & beleid, detacheren management niveau en bij het vinden & aanvragen van subsidies.
Nieuwsgierig naar ons, of hulp nodig? bel of mail ons en wij maken graag een vrijblijvende afspraak, om wederzijds te bespreken wat wij voor elkaar kunnen betekenen.
0592 201268 / info@zorgassistmanagement.nl