Over het veilig geven van medicijnen gebruikt de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) nu overkoepelende normen voor verpleeghuizen en de wijkverpleging, de gehandicaptenzorg, de geestelijke gezondheidszorg, de jeugdzorg, de zorg aan asielzoekers en gedetineerden en bij de GGD’en (vooral de seksuele gezondheidszorg). Vroeger had de inspectie aparte normen voor een aantal zorgsectoren, nu zijn ze overal hetzelfde. Maatwerk blijft wel mogelijk.
De overkoepelende normen staan in het nieuwe ‘toetsingskader medicatieveiligheid’, dat de inspectie gebruikt als ze kijkt naar het voorschrijven en toedienen van medicijnen. De normen zijn getest tijdens inspectiebezoeken en er is contact geweest met organisaties van zorgaanbieders en zorgverleners en met de Patiënten federatie Nederland.
Een greep uit de overkoepelende regels:
- patiënten en cliënten (of hun vertegenwoordigers) hebben zelf zeggenschap over de medicijnen die ze krijgen. Ze kunnen toestemming geven of juist weigeren.
- De zorgverleners die medicijnen toedienen moeten bevoegd en deskundig zijn en ook door scholing deskundig blijven.
- Artsen (en anderen die medicijnen mogen voorschrijven) gebruiken een elektronisch systeem voor het voorschrijven van medicijnen aan hun patiënten en cliënten. In dat systeem staan ook eventuele allergieën en intoleranties.
- Zorgaanbieders hebben duidelijke regels en werkafspraken. Bijvoorbeeld over de dubbele controle bij het geven van risicovolle medicijnen, over het bijhouden van actuele toedieningslijsten en dossiers en over het veilig bewaren van medicijnen. Zorgverleners melden fouten en bijna-fouten intern, zodat iedereen ervan kan leren.
Toetsingskader Medicatieveiligheid in de maatschappelijke zorg
Het gebruik van verkeerde geneesmiddelen of verkeerd gebruik van geneesmiddelen brengt risico’s met zich mee. Bijvoorbeeld dat de gezondheid van mensen wordt geschaad door onjuist gebruik. Daarom houdt de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) zorgbreed toezicht op zowel de veiligheid van geneesmiddelen als op het veilige gebruik daarvan.
Met dit toetsingskader ‘Medicatieveiligheid in de maatschappelijke zorg’ draagt de IGJ bij aan veilig gebruik van medicatie in de maatschappelijke zorg en het voorkomen van risico’s. Medicatieveiligheid is bij uitstek een thema waarbij meerdere zorgprofessionals in een keten goed met elkaar moeten samenwerken en afstemmen. Denk hierbij aan een verpleegkundige, begeleider, verzorgende, de apotheek en de arts die de medicatie voorschrijft. Ook is het belangrijk om de wensen van de cliënt als uitgangspunt te nemen.
In dit toetsingskader staan de normen voor een veilig medicatieproces bedoeld voor zorgaanbieders die werken binnen het domein maatschappelijke zorg en de jeugdhulp. Zoals de geestelijke gezondheidszorg, jeugdhulp, gehandicaptenzorg, verpleegzorg en zorg thuis, zorg voor asielzoekers en justitiabelen en publieke gezondheidszorg.
Hier let de inspectiedienst op
De IGJ kijkt of er op organisatieniveau duidelijke afspraken zijn gemaakt over taakverdeling, binnen en buiten de organisatie. En of verantwoordelijkheden glashelder zijn belegd.
Voor zorgprofessionals gaat het bijvoorbeeld om zaken als:
- Maak je goede afspraken met je cliënt?
- Zet je medicatie klaar (voor meerdere momenten op een dag, of in een week?
- Reik je veilig medicatie aan de juiste cliënt?
- Monitor je het effect van de medicatie en let je op bijwerkingen?
- Stem je je medicatiezorg goed af met je collega’s?
- Evalueer je het medicijngebruik (medicatie stoppen, labcontroles doen,….)?
Op deze manier dragen zorgprofessionals bij aan veilig medicatiegebruik en zo verkleinen zij het risico op verkeerd of onnodig medicatiegebruik.
Bron: igj.nl
Wij zijn Zorg Assist Management en ondersteunen zorg- & welzijnsorganisaties bij: aanbesteden, kwaliteit, IGJ rapporten, strategie & beleid, detacheren op management niveau en bij het vinden & aanvragen van subsidies. Nieuwsgierig naar ons, of hulp nodig? Bel of mail ons en wij maken graag een vrijblijvende afspraak, om wederzijds te bespreken wat wij voor elkaar kunnen betekenen. 0592 201268 / info@zam.nu